ΕΓΧΕΙΡΗΣΗ ΒΛΕΦΑΡΩΝ

Βλεφαρίτιδα ονομάζουμε τη φλεγμονή των βλεφάρων κυρίως κοντά στις βλεφαρίδες. Επηρεάζει όλες τις ηλικίες και τα δύο φύλα. Δεν είναι κολλητική και αν και είναι αρκετά ενοχλητική, πολύ σπάνια θα προκαλέσει βλάβη στην όραση.
Το αίτιο στις περισσότερες περιπτώσεις βλεφαρίτιδας είναι μια δυσλειτουργία των αδένων που παράγουν λίπος-σμήγμα  και λέγονται μειβομιανοί αδένες. Υπάρχουν 30 περίπου από αυτούς τους αδένες σε κάθε άνω και κάτω βλέφαρο. Όταν οι αδένες αυτοί παράγουν λιγότερο, περισσότερο ή κακής ποιότητας σμήγμα, τότε το βλεφαρικό χείλος ερεθίζεται και φλεγμαίνει. Η ροδόγχρους ακμή,  μία γενικευμένη νόσος των σμηγματογόνων αδένων του προσώπου, είναι συχνά η υποκείμενη αιτία της βλεφαρίτιδας. Υπάρχουν ακόμα τύποι βλεφαρίτιδας που αφορούν τις ρίζες των βλεφαρίδων (πρόσθια βλεφαρίτιδα) με πιτυρίδα και συνήθως αποτέλεσμα μόλυνσης από σταφυλόκοκκο. Οι αλλεργίες μπορούν επίσης να είναι αίτια βλεφαρίτιδας όπως σε καλλυντικά και υγρά φακών επαφής. Πολύ σπάνια μπορεί να υποκρύπτεται καρκίνος των βλεφάρων.
Τα σημεία και τα συμπτώματα της βλεφαρίτιδας εμφανίζονται συνήθως και στα δύο μάτια στα άνω και κάτω βλέφαρα και μπορούν να εμφανιστούν σε όλες τις ηλικίες. Ο ασθενής μπορεί να παραπονείται για αίσθημα φαγούρας στα βλέφαρα, μάτια που δακρύζουν, αίσθημα καύσου ή ξένου σώματος, ευαισθησία στο φώς, δυσανεξία σε φακούς επαφής, ερυθρότητα και εμφάνιση πιτυρίδας στις βλεφαρίδες. Μπορεί να υπάρχει οίδημα των βλεφάρων, απώλεια βλεφαρίδων ή στροφή τους προς το μάτι με αποτέλεσμα ερεθισμό από την τριβή και συνήθως οι βλεφαρίδες είναι κολλημένες μεταξύ τους το πρωί. Η εικόνα αυτή πολλές φορές οδηγεί σε λανθασμένη διάγνωση χρόνιας επιπεφυκίτιδας ή ξηροφθαλμίας  με αποτέλεσμα ταλαιπωρία του ασθενούς με λήψη επί μακρόν θεραπειών χωρίς αποτέλεσμα.

Διάγνωση

Η διάγνωση της βλεφαρίτιδας μπαίνει από τον οφθαλμίατρο μετά τη λήψη του ιστορικού και την εξέταση. Ειδική έμφαση θα δοθεί στα βλέφαρα και την εμφάνισή τους, στις βλεφαρίδες, στα στόμια των σμηγματογόνων αδένων , στη μέτρηση της ποιότητας και της ποσότητας των δακρύων καθώς και στην εικόνα της επιφάνειας του οφθαλμού μέσα από τη μεγέθυνση της σχισμοειδούς λυχνίας. Αρκετά σπάνια μπορεί να χρειαστούν καλλιέργειες ή αλλεργιολογική εξέταση.
Συνήθως η βλεφαρίτιδα δεν προκαλεί σοβαρά προβλήματα. Μπορεί όμως να οδηγήσει στην εμφάνιση κριθής , χαλαζίου των βλεφάρων (όταν έχουμε απόφραξη ενός μειβομιανού αδένα), εικόνα υπεραιμίας στο άσπρο του ματιού (pink eye) και σπάνια κερατοπάθεια λόγω βλεφαρίδων που γδέρνουν το μάτι.  
Η βλεφαρίτιδα γενικά δεν επηρεάζει την όραση αν και οι διαταραχές της δακρυϊκής στιβάδας μπορεί να προκαλέσουν  διακυμάνσεις στην ποιότητα της όρασης. Αν όμως αισθανθείτε σημαντική μεταβολή στο πως βλέπετε ή αίσθημα πόνου στα μάτια, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας καθώς δεν οφείλεται συνήθως στην βλεφαρίτιδα.

Αντιμετώπιση

Σε πολλές  περιπτώσεις καλή υγιεινή των βλεφάρων και συχνός καθαρισμός μπορεί να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα.  Το πιο σημαντικό μέτρο είναι η καθημερινή φροντίδα του βλεφαρικού χείλους. Τα παρακάτω είναι ένας προτεινόμενος τρόπος αντιμετώπισης    

1. απλώστε μια ζεστή υγρή κομπρέσα πάνω στα βλέφαρα για 5-10 λεπτά από δύο έως τέσσερες φορές την ημέρα. Μπορεί να ρίξετε ζεστό νερό σε μία πετσέτα ή να βάλετε μια υγρή πετσέτα σε φούρνο μικροκυμάτων μέχρι να ζεσταθεί και εν συνεχεία να τη χρησιμοποιήσετε. Προσοχή στη θερμοκρασία που  θα πρέπει να είναι τόσο ζεστή όσο αντέχετε χωρίς να καείτε. Η αυξημένη θερμοκρασία βοηθά στη διαστολή των σμηγματογόνων αδένων και στο να γίνει το περιεχόμενο τους περισσότερο λεπτόρρευστο. Έτσι λειτουργούν καλύτερα και αποφεύγονται προβλήματα απόφραξης και δυσλειτουργίας τους.
2. μηχανικός καθαρισμός του βλεφαρικού χείλους. Μετά τα ζεστά επιθέματα, καθαρίστε με βαμβακερούς δίσκους ντεμακιγιάζ απαλά τα βλέφαρα και κυρίως το βλεφαρικό χείλος. Μπορείτε να το βρέξετε με αραιωμένο (1 στα 4) baby Johnson shampoo ή με ένα ειδικό καθαριστικό βλεφάρων.

Συνήθως συστήνετε ταυτόχρονη  μείωση ή και διακοπή του βαψίματος των ματιών καθώς θα δυσκολέψει τον καθαρισμό των βλεφάρων.
Αν φοράτε φακούς επαφής πιθανόν να πρέπει  να τους αποφύγετε για όσο διάστημα διαρκεί η θεραπεία.
Εάν έχετε πιτυρίδα είναι πιθανό να σας βοηθήσει η χρήση ειδικού αντιπιτυριδικού σαμπουάν.
Σε περιπτώσεις που συνυπάρχει μικροβιακό αίτιο θα χρειαστεί και τοπική αγωγή με σταγόνες ή αλοιφή με αντιβίωση. Ανάλογα με το βαθμό φλεγμονής του βλεφαρικού χείλους μπορεί να χρησιμοποιηθεί και κορτιζόνη σε μορφή κολλυρίου ή κρέμας.
Όταν η βλεφαρίτιδα οφείλεται σε ροδόγχρου ακμή συνήθως συνταγογραφούμε θεραπεία από το στόμα με τετρακυκλίνες όπως tb vibramycin ή caps minocin για 4-6 εβδομάδες περίπου ταυτόχρονα με την υγιεινή των βλεφάρων.
Αν η βλεφαρίτιδα είναι αλλεργικής αιτιολογίας θα πρέπει να προσπαθήσουμε να εντοπίσουμε το αλλεργιογόνο αίτιο και να μειώσουμε την έκθεση μας σε αυτό. Εδώ μπορεί να είναι χρήσιμη η χορήγηση αντιισταμινικών και πιθανώς να χρειαστεί και η βοήθεια αλλεργιολόγου.
Τελευταία υπάρχουν μελέτες που δείχνουν πως η καθημερινή λήψη ωμέγα-3 λιπαρών οξέων βοηθούν στη θεραπεία της βλεφαρίτιδας.
Γενικά ο καλός και συχνός καθαρισμός των βλεφάρων μπορεί να αντιμετωπίσει τα ενοχλήματα της βλεφαρίτιδας και να προλάβει τις επιπλοκές. Καθώς όμως πρόκειται για ένα χρόνιο πρόβλημα η ρουτίνα αυτή πρέπει να είναι εύκολη για να μπορεί να εφαρμόζεται μακροχρόνια. Βέβαια ένα επεισόδιο βλεφαρίτιδας δεν σημαίνει ότι θα έχετε ένα μόνιμο πρόβλημα.
Σε ασθενείς όμως με πολλές προσβολές , σπάνια θα έχουμε πλήρη εξαφάνιση της βλεφαρίτιδας και τότε είναι επιβεβλημένη η μακροχρόνια αντιμετώπιση.