ΕΓΧΕΙΡΗΣΗ ΒΛΕΦΑΡΩΝ

Η δυσλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα έχει άμεση σχέση με τα μάτια. Ο Ιρλανδός Robert Graves περιέγραψε πρώτος τη σχέση μεταξύ της δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα και των χαρακτηριστικών ευρημάτων από τα μάτια το 1835, ενώ προγενέστερα αναφέρονται δημοσιευμένα περιστατικά στην Αγγλία, Γερμανία, Ιταλία, με παλαιότερη αναφορά του Άραβα, Sayyid Ismail Al-Jurjani που έγραψε για τη σχέση μεταξύ εξόφθαλμου και βρογχοκήλης το 12^ο αι.

Επιδημιολογία

Τουλάχιστον το 80% των ασθενών με Θυρεοειδική Οφθαλμοπάθεια (ΘΟ) σχετίζεται με προσβολή του θυρεοειδούς αδένα αλλά μόνο το 25%-30% των ασθενών με θυρεοειδοπάθεια παρουσιάζει κλινικά εμφανή οφθαλμική εικόνα. Ωστόσο μόνο το 5% των ασθενών με ΘΟ θα εμφανίσει σοβαρές και απειλητικές για την όραση επιπλοκές. Η οφθαλμική προσβολή μπορεί να προηγείται, να εμφανίζεται μαζί ή αρκετά αργότερα από την έναρξη της θυρεοειδοπάθειας, αλλά συνήθως εμφανίζεται μέσα σε 18 μήνες η μία από την άλλη.
Η προσβολή των οφθαλμών συνήθως σχετίζεται με υπερθυρεοειδισμό σε τουλάχιστον 77% των ασθενών ενώ μόνο 2% αυτών με ΘΟ έχουν υποθυρεοειδισμό.
Οι ασθενείς μετά την αντιμετώπιση της δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα περιμένουν βελτίωση των οφθαλμικών εκδηλώσεων της ΘΟ και εμφανίζουν έντονο άγχος και απογοήτευση όταν η οφθαλμική νόσος μένει η ίδια ή και επιδεινώνεται. Είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσει ο ασθενής πως η οφθαλμοπάθεια και η θυρεοειδοπάθεια έχουν συχνά ανεξάρτητες κλινικές πορείες.

Δυσλειτουργία του θυρεοειδούς και οφθαλμικές εκδηλώσεις

• Υπεραιμία επιπεφυκότα
• Χύμωση
• Στικτή επιθηλιοπάθεια του κερατοειδούς (εξαιτίας ξηροφθαλμίας και αυξημένης έκθεσης)
• Διαστολή των αγγείων πάνω από τον έσω και έξω ορθό
• Αυξημένη επισκληρική φλεβική πίεση
• Δευτεροπαθές γλαύκωμα

Δυσλειτουργία του θυρεοειδούς και βλέφαρα

• Οίδημα και πρόπτωση κογχικού λίπους ή και ερύθημα.
• Σύσπαση άνω ή/και κάτω βλεφάρων
• Βλεφαρόπτωση
• Λαγόφθαλμος ή ατελές βλεφαρικό κλείσιμο
• Το φαινόμενο της καθυστέρησης του άνω βλεφάρου στην προς τα κάτω κίνηση του οφθαλμού (lid lag) και η μειωμένη κίνηση προς τα κάτω του άνω βλεφάρου είναι σημεία που βοηθούν στη διάγνωση της ΘΟ και οφείλονται στην ίνωση των ανελκτήρων μυών του άνω βλεφάρου

Δυσλειτουργία του θυρεοειδούς και στραβισμός

Το 33% των ασθενών με ΘΟ εμφανίζει διπλωπία.

Η συμμετοχή των εξοφθάλμιων μυών προκαλεί περιοριστικό στραβισμό και διπλωπία. Κυρίως επηρεάζεται ο κάτω και ο έσω ορθός προκαλώντας υποτροπία και εσωτροπία.

Δυσλειτουργία του θυρεοειδούς και πρόπτωση

Η ΘΟ είναι συχνή αιτία αμφοτερόπλευρης και ετερόπλευρης αξονικής πρόπτωσης, η οποία εμφανίζεται συνήθως και στους δύο οφθαλμούς, αλλά μπορεί να είναι και ασύμμετρη.

Δυσλειτουργία του θυρεοειδούς και οπτική νευροπάθεια

Η πιο επικίνδυνη επιπλοκή της ΘΟ είναι η απώλεια όρασης, η οποία ευτυχώς εμφανίζεται στη μειονότητα των ασθενών. Η συνήθης αιτία είναι η οπτική νευροπάθεια που εμφανίζεται στο 3.9% έως 8.6% των ασθενών.

Οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη και ΘΟ φαίνεται να έχουν χειρότερη πρόγνωση για την όρασή τους ακόμη και υπό θεραπεία. Χωρίς θεραπεία, το 50% των ασθενών με δυσθυρεοειδική οπτική νευροπάθεια θα καταλήξει με οπτική οξύτητα τουλάχιστον 5/10.

Πορεία της Νόσου

Η τυπική πορεία της νόσου είναι συνήθως τριφασική. Η αρχική ενεργός φάση ακολουθείται από φάση μερικής βελτίωσης και τελειώνει μ’ ένα σταθερό επίπεδο όπου συνήθως ο ασθενής έχει μόνιμες αλλαγές στους οφθαλμούς του που αντιμετωπίζονται μόνο με εγχείρηση.

Αντιμετώπιση

• Διατήρηση επαρκούς λίπανσης του κερατοειδούς με χρήση τεχνητών δακρύων και οφθαλμικών αλοιφών
• Αντιμετώπιση της διπλωπίας με πρίσματα
• Ένεση αλλαντικής τοξίνης για τη σύσπαση των βλεφάρων
• Καθημερινή λήψη σελήνιου
• Θεραπεία με στεροειδή κατά προτίμηση ενδοφλεβίως (πρέπει να αποφεύγεται η παρατεταμένη λήψη τους. άνω των 3 μηνών)
• Θεραπείες με ανοσοκατασταλτικά
• Ακτινοθεραπεία στον οφθαλμικό κόγχο
• Χειρουργική αποσυμπίεση (Ενδείξεις για άμεση εγχείρηση είναι η  οπτική νευροπάθεια και η σοβαρή κερατοπάθεια που μειώνουν την όραση)

Χειρουργική αποσυμπίεση

Για την χειρουργική αποκατάσταση του ασθενή με σταθερή ΘΟ προτείνονται τα εξής στάδια:

1. Αποσυμπίεση οφθαλμικού κόγχου
2. Εγχείρηση στραβισμού
3. Διόρθωση της θέσης των βλεφάρων
4. Βλεφαροπλαστική (μερικές φορές μπορεί να συνδυαστεί με το 3)

Δεν είναι απαραίτητο οι ασθενείς να χρειαστούν όλες  αυτές  τις εγχειρήσεις,  αλλά  εάν αυτό κριθεί απαραίτητο, θα πρέπει να τηρηθεί αυτή η  σειρά. Η βλεφαροπλαστική σε ασθενείς με εξόφθαλμο είναι επέμβαση που πρέπει να αποφεύγεται εκτός ειδικών περιπτώσεων και να γίνεται μόνο από εξειδικευμένο ιατρό.

Συμβουλές για την καλύτερη αντιμετώπιση της νόσου

Η θυρεοειδοπάθεια είναι μία νόσος με την οποία θα πρέπει κανείς να μάθει να ζει μαζί της και να διαμορφώνει την καθημερινότητά του ώστε να επιτυγχάνει τα λιγότερα δυνατά δυσχερή συμπτώματα για την ομαλή του διαβίωση.

• Απομακρύνετε το στρες από τη ζωή σας
  

  Η δυσλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα πολλές φορές ενεργοποιείται λόγω έντονων στρεσογόνων καταστάσεων ή επιβαρύνεται εξαιτίας τους. Οι μέθοδοι που επιλέγει κάποιος για να χαλαρώσει είναι πολλές και ποικίλουν ανάλογα με τον άνθρωπο και τις προτιμήσεις του. Βρείτε χρόνο για να διαβάσετε ένα βιβλίο, να κάνετε βόλτα, να απολαύσετε ένα μπάνιο, να ασκηθείτε, να ακούσετε μουσική. Δώστε χρόνο στη ζωή σας για να κάνετε ό,τι νιώθετε ότι σας ευχαριστεί, σας αναζωογονεί, σας γεμίζει, σας ξεκουράζει. Η yoga, τα θεραπευτικά μασάζ, οι ασκήσεις αναπνοής, ο βελονισμός είναι μόλις μερικές μέθοδοι που μπορούν να αποδειχθούν ευεργετικές όχι μόνο για την αντιμετώπιση του θυρεοειδούς αλλά και για όλη σας τη ζωή.

• Διακόψτε το κάπνισμα
  

  Το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ΘΟ, ενώ έχει επίσης θετική συσχέτιση με βαρύτερη και μεγαλύτερης διάρκειας νόσο. Επιπλέον, το κάπνισμα επηρεάζει αρνητικά τη θεραπεία με κορτικοστεροειδή ή εξωτερική ακτινοβολία. Το κάπνισμα συνδέεται επίσης με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης και βαρύτερης νόσου στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, στη νόσο του Crohn’s και σε άλλα αυτοάνοσα νοσήματα.

• Υιοθετήστε καλές διατροφικές συνήθειες
  

  Αποφεύγετε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα ιωδίου, όπως ιωδιούχο αλάτι, θαλασσινά, φύκια (sushi), πολυβιταμίνες που περιέχουν ιώδιο, ακόμη και ορισμένα γαλακτοκομικά προϊόντα. Ελέγχετε πάντα τη σύσταση των τροφών που καταναλώνεται.

• • Χρησιμοποιείτε πάντα μη ιωδιούχο θαλασσινό αλάτι αντί για επεξεργασμένο μαγειρικό αλάτι
  • Περιορίστε τη ζάχαρη και το λευκό αλεύρι
  •  Αποφύγετε την καφεΐνη και το αλκοόλ
  • Τρώτε άφθονα φρούτα και λαχανικά
  • Καταναλώνετε τουλάχιστον 60γρ. πρωτείνης καθημερινά
  • Προτιμάτε τα προϊόντα ολικής άλεσης αντί των επεξεργασμένων
  • Εμπλουτίστε τη διατροφή σας με ωμέγα 3 λιπαρά οξέα
  • Αποφεύγετε κορεσμένα λιπαρά και επεξεργασμένα φυτικά έλαια
  • Περιορίστε τα υποκατάστατα ζάχαρης (ασπαρτάμη)
  • Αποφεύγετε τροφές με συντηρητικά ή επεξεργασμένες
  • Προσπαθείτε να λαμβάνετε αρκετές βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία μέσω της διατροφής
  • Αποφεύγετε τροφές που μπορεί να σας προκαλούν αλλεργία ή δυσανεξία. Αν νιώθετε ότι κάποια τροφή σας προκαλεί φούσκωμα ή δυσκολία στη χώνεψη, τότε εξακριβώστε ποια είναι αυτή και αποκλείστε την από το διαιτολόγιό σας.

• Καθημερινές συνήθειες που θα σας ανακουφίσουν

  • Ανασηκώνετε το κεφάλι σας από το στρώμα 15 με 20 εκ. με τη χρήση ειδικού μαξιλαριού ή ανασηκώστε το κρεβάτι σας  ώστε να μην πρήζεται η περιοχή γύρω από τα μάτια
  • Χρησιμοποιείτε συχνά ζεστά επιθέματα (κομπρέσες) στην περιοχή των ματιών για να μειώσετε το οίδημα ή και τον πόνο
  • Μειώστε τη χρήση του αλατιού στο ελάχιστο δυνατό
  • Χρησιμοποιείτε συχνά οφθαλμικές σταγόνες (φυσικά δάκρυα) που βοηθούν στην αντιμετώπιση της ξηροφθαλμίας

• Φροντίδα των μαλλιών

Στη δυσλειτουργία του θυρεοειδούς συναντάται συχνή αλλαγή της υφής των μαλλιών, όπως σπάσιμο και τριχόπτωση.

• • Χρησιμοποιείτε οδοντωτή βούρτσα για πιο ήπιο χτένισμα
  • Εφαρμόζετε ήπιο μαλακτικό μαλλιών μετά το λούσιμο
  • Κρατάτε τα μαλλιά σας ενυδατωμένα
  • Μη χρησιμοποιείτε σαμπουάν που υποστηρίζουν ότι πυκνώνουν τα μαλλιά, γιατί συνήθως τα σπάνε και τα κάνουν να φριζάρουν
  • Προτιμάτε σαμπουάν που δεν περιέχουν Sodium Lauryl Sulfate
  • Τα προϊόντα μαλλιών με βότανα φαίνεται ότι ωφελούν τα μαλλιά. Δοκιμάστε τα